HEDİYE EROĞLU

Mersin Su ve Kanalizasyon İdaresi (MESKİ) Genel Müdürlüğü’nün, Mayıs ayı olağan genel kurul toplantısına yine ‘pahalı su’ eleştirileri damga vurdu.

MERSİN’DE SU FAHİŞ FİYATTA

2024 yılı faaliyet raporu görüşmelerinde gündeme gelen yüksek su ücretlerine ilişkin söz alan AKP Grup Başkanvekili Muhammed Emin Tunçaz, “Sayın başkan bu hususlarda daha önceki eleştirilere verdiği cevaplarda ilerleme kaydedildiğini ifade ediyor ama Mersin’de su fiyatlarının oransal olarak diğer şehirler ile mukayeseli olarak daha yüksek olduğu, fahiş fiyatlarla su temin etmek zorunda kaldığımıza ilişkin kanaat değiştirebilmiş değil.

OTOBÜS GİBİ SU ÜCRETLERİ DE SÜBVANSE EDİLMELİ

Biz yine Büyükşehir’in ‘nasıl daha iyi olunur’ şeklinde ki panolardaki reklamlarından alıntıyla özellikle bu hususta neler daha fazla yapılacaksa yapılması gerektiğini daha önce de ifade ettiğimiz gibi belki diğer bazı sosyal belediyecilik hizmetlerine yapılan süspansiyonlarına ilişkin fikrimizin tekrar burada irdelenmesi gerektiğini ifade ediyoruz.

Çünkü havdan sonra en çok ihtiyacımız olan şey su, temel ihtiyaç. Belediye otobüslerine yapılan süspansiyon her konuşmada ifade edilen bir husus, biz bunu takdirle karşılıyoruz ama her evin ihtiyacı olan bir şey değil. Su bu fiyatları Mersin’de şikayet konusu olmaya devam ediyor.

Görevce olarak iyiye gittiğimizde başkanımız ifade ediyor ama yine mukayeseli olarak değerlendirdiğimizde yüksek kaldığımızı ifade etmek isterim. Bununla ilgili yapılacak şeylere daha çok gayret gösterilmesi gerektiğini hatırlatmak isterim.

KATI ATIK SORUNU ÇÖZÜM BEKLİYOR

Ayrıca katı atık payı meselesi çözülmüş değil. Aksine geçtiğimiz aylarda yapılan görüşmelerde MESKİ’nin bu hususta bir çalışması olmadığını da anladık. Su faturalarının bir nebze de olsa yüzde 10-20 düzeyinde de olsa hafiflemesini temin edecek bir hizmet olacağı için söylüyoruz. Bu durum belki ilçe belediyelerimiz için olumsuz neticeler doğrulacak fakat burada MESKİ şapkasıyla konuşuyoruz. Faturalarımızda önemli bir tenzilat yapacağı konusunda MESKİ’nin bu husus değerlendirmesi gerektiğini düşünüyorum.

Geçen sene e-fatura konusunda TEDAŞ’ın uygulamalarını anımsatmıştım. Buna ilişkin çalışmaların yapıldığını öğrendik. Bu sayede gerek çevreye gerek iş yüküne önemli bir katkı sağlandığını düşünüyorum” dedi.

SEÇER’DEN PAHALI SU SAVUNMASI: “MERSİN’İN SU FİYATLARI TÜRKİYE’NİN EN YÜKSEK FİYATLARI KUYRUKLU BİR YALAN”

Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer ise “Hiçbir belediye başkanı hizmetin pahalı olmasını düşünmez” diyerek, “Belediye başkanı tüccar, özel sektör yatırımcısı değil, MESKİ özel bir şirket değil. MESKİ zaman zaman yatırımlarda, idari konularda, finansman konularında özel sektör kafasıyla düşünen ama hizmetlerde kamu kafasıyla harekete eden bir kurumdur. MESKİ kar üstüne kar elde etsin demiyoruz. MESKİ’ni sahibi halk. Neden vatandaşlar şikayet ediyor? Açıkçası siyasette ilginçtir, bir algı yaratılır, üzülerek ifade edeyim, kazılmak istersiniz o algıyı kazıyamazsınız.

‘Mersin Büyükşehir Belediyesinin su fiyatları Türkiye’nin en yüksek fiyatları’ kuyruklu bir yalan, bunu söyleyenin burnu uzar.

MERSİN EN PAHALI SU TÜKETİMİNDE 8‘İNCİ SIRADA

Toplantıya gelmeden baktım, 30 büyükşehir var biz ilk 8’deyiz. İlk 5’e kadar bizden biraz kopuk, Mersin, Aydın, Ankara devam ediyor, 3 aşağı bir yukarı aynı. Ama bu bir gösterge mi, yüzde yüz değil. Benim şartlarım ayrı, komşu ilin ki ayrı. İdari bakış açısı ayrı, su kaynağını hangi şartlarda elde edildiği, ider kalemlerinin ağırlığının ne olduğu hepsi birbirinden farklı.

Biz Tarsus’ta Berdan Havzasından aldığımız su, Mersin merkezdeki 4 ilçenin su ihtiyacının yüzde 85’ini karşılıyor. Ne ile geliyor, çoğunlukla elektrik enerjisi ile geliyor ki bu da maliyetleri arttıran bir unsur. İkincisi kayıp kaçak oranıdır ki bu da maliyetlerimizi artırır. Özellikle tarım havzalarında bu artar, sulama birliklerinin verdikleri su bedeli bizim su bedelinden daha pahalıdır. Onun için bizim borulara çakıyorlar diğer kaçak boruları 80-100 dönüm bahçe sulanıyor yıllarca. Geçtiğimiz dönem korkunç cezalar verildi.

Bunlar maliyete yansıyor. Çünkü biz total bir maliyet üzerinden su bedelini hesaplıyoruz. Total maliyet üzerinden çalınan suyun oraya kadar ulaşım maliyeti de oluyor. Demode olmuş sistemler var, teknoloji yatırımları yapılmamış, SCADA yatırımı yok, hangi suyun nereden geldiğini, debinin ne olduğunu teknolojiyi kullanıp takip etmiyorsunuz, bunları siz tespit edip, kontrol altına alamıyorsanız maliyetleri düşüremezsiniz. Teknolojiyi kullanmanızın da bir bedeli var. MESKİ’nin ürünü sudur, bu da su fiyatlarını etkiliyor.

“PAMUKLUK BARAJI DEVREYE GİRERSE SU FİYATLARI YÜZDE 20-25 UCUZLAR”

Tarsus Berdan havzasından değil de, elektrik marifetiyle değil de bu suyun tamamını Pamukluk Barajından sağlasaydık bu maliyetler minimum yüzde 25 düşerdi. Suyun ortalama satışı 40 TL, yüzde 25 bu fiyat düşerdi. Peki neden yapmadım? Bu işi gündeme taşıyan, 100 milyon Avro para bulan ama alamayın, Avrupa’dan gelen temsilcilerle DSİ’ye gittik, para aktaralım dedik ama olmadı. 2016’da cumhur ittifakı varken bir protokol yapılmış ama 2019’da CHP’li Vahap Seçer gelince, olmamış. Burası yapılmaz mıydı, yapılırdı. Arıtmayı siz yapın, ishale hattını biz yapalım dediler. Ödeneğin üstünde bir para harcanmış bun uda gördük, memnuniyetle karışladık. Hibe desteğe aylamayınca arıtmayı siz yapın dedik kabul ettiler ve şimdi ihaleye çıktılar. DSİ yapıp bize hediye etmiyor; bizi borçlandırıyor. Biz de bunun ödemesini aramızdaki protokolle devralarak yapacağız. O zaman su fiyatları yüzde 20-25 azalacak.

Cumhur İttifakı üyeleri hem ishale hem arıtmanın yapımı için kurumuza destek vermelisiniz. Hem maliyet unsuru etkilenecek hem de susuz kalma olasılığı ortadan kalkacak.

“GEÇEN YIL BİZİM ORTALAMA MALİYET ARTIŞIMIZ 2024 YILI OCAK- ARALIK ARASINDA YÜZDE 53”

Geçen yıl bizim ortalama maliyet artışımız 2024 yılı Ocak- Aralık arasında yüzde 53 olmuş. Faturalara TEFE- TÜFE ile bölü 2 oranında yansıttığımız bir fiyat düzenlememiz var. Bunu tüm belediyeler yapıyor. Ama biz ekstra fiyat farkı alıp, üstüne enflasyon farkı alalım demiyoruz. 2 seneyi geçti, zam yapmıyoruz ve yapmayacağız. Enflasyon 0 sıfıra yaklaşsın şuan ki fiyat en ise öyle gidelim.

Devletin belirlediği 2024 yılındaki yeniden değerleme oranıyla, Ocak ayından itibaren biz fiyatlarımızı güncelleseydik 34 lira olan su ücretinin ortalamasının 50 lira olması lazımdı. Oysa bizim ilk 5 aylık fiyat artışımız, yüzde 11,74 gibi bir rakam. Bizim fiyat düzenlememiz (zam) hem devletin açıkladığı yeniden değerleme hem de enflasyonun altında.

Ama Türkiye’de ekonomide istikrarlı bir süreç yaşamıyoruz, kriz yaşıyoruz. Doğal olarak halk su fiyatlarından şikayetçi, bunun yanında elektrik fiyatları da artıyor. Altyapı sistemleri yapıyoruz, kanalizasyon sistemleri yetersiz. Yapı malzemelerinin fiyatlarının arttığını hepimiz bilmiyoruz, yerin altına girmek kolay mı?

Vatandaşlarımızın şikayetlerini saygıyla karşılıyorum ama emin olsunlar su faturalarını tutarının düşmesi için insan üstü bir gayret içerisindeyiz, uykularımız kaçıyor. Ben vatandaşımı anlıyorum, hangi koşullarda geçim yaptıklarını da biliyorum” diye konuştu.