HEDİYE EROĞLU

Toroslar Belediye Meclisi’nin Ekim Ayı Olağan Meclis Toplantısı, Yunus Emre Kültür Merkezi’nde gerçekleştireceğimiz Toroslar Belediye Meclisimizin

Mecliste dikkat çeken madde; kırsal bölge olarak ilan edilen köy niteliğindeki mahallelere ilişkin düzenlemenin yenilenmesi için önceki kararın iptal edilmesi oldu. 

41 MAHALLENİN KIRSAL STATÜYE GEÇİŞİ KARARI 3 YIL BÜYÜKŞEHİR’DE ONAY BEKLEDİ

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanan Kırsal Mahalle ve Kırsal Yerleşik Alan Yönetmeliği 15 Nisan 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Bu kapsamda Mersin’de Toroslar Belediyesi 41 köyün kırsal yerleşim yeri olmasına karar verildi. O dönem MHP’nin çoğunluğa sahip olduğu mecliste CHP’lilerin itirazına rağmen oy çokluğuyla geçen düzenleme 2024 yılına kadar, Mersin Büyükşehir Belediye Meclisinde onaylanmayı bekledi.

BÜYÜKŞEHİR’İN İSTEĞİYLE İPTAL EDİLDİ

Ancak seçimlerde CHP’liler, hem Büyükşehir Belediyesi’nde üstünlüğü ele geçirip hem de Toroslar’ı kazanınca kararın iptali için harekete geçti.

Bu kapsamda önceki gün yapılan Toroslar Belediye Meclisinde, gündem dışı madde olarak gelen teklif ile 2021 yılında kırsal mahalle olmasını kabul eden; Aladağ, Alanyalı, Arslanköy, Ayvagediği, Bekiralanı, Buluklu, Çağlarca, Çamlıdere, Çandır, Çelebili, Çopurlu, Dalakdere, Darısekisi, Değirmendere, Değnek, Doruklu, Düğdüören, Evrenli, Gözne, Güzelyayla, Hamzabeyli, Horozlu, Işıktepe, Karaisalı, Kaşlı, Kavaklıpınar, Kayrakkeşlik, Kepirli, Kerimler, Kızılkaya, Korucular, Kurudere, Musalı, Resulköy, Sadiye, Soğucak, Şahinpınarı, Tırtar, Yavca, Yeniköy ve Yüksekoluk ile ilgili karar, yeniden düzenleme yapılmak amacıyla Büyükşehir’in isteğiyle iptal edildi.

Konuyla ilgili başta MHP’liler olmak üzere bazı CHP’liler konuya endişeli yaklaştı.

YILDIZ’DAN, “BÜYÜKŞEHİR MECLİSİNİN ORTAK İRADESİ İLE BEKLEDİ” SAVUNMASI

Toroslar Belediye Başkanı Abdurrahman Yıldız, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, Toroslar’da alınan kararın Büyükşehir’de 3 yıldır beklediğini anımsattı ve “Bu düzenleme 2022 yılının Aralık ayında Toroslar Belediye Meclisi tarafından karar altına alınmış ve oy çokluğuyla Büyükşehir Belediye Meclisine gönderilmiş. 2023 yılı ocak ayından buyan Büyükşehir Komisyonlarında bekleyen bir mevzu. Orada ki meclis grubunun tamamın ortak iradesi ile bekleyen bir meseleydi. Çünkü buna ilişkin yasal münazaalar var, konu tam netleşmemiş.  

RESUL, KAŞLI GİBİ İMAR PLANINA DAHİL EDİLMİŞ KÖYLERDE KIRSAL MAHALLE STATÜSÜNE ALINMIŞTI

Buradan giden kararda mesela imar planına dahil edilmiş köylerde kırsal mahalle statüsüne alınmıştı, Resul, Kaşlı gibi. Bir de bu kırsal mahalle meselesi Toroslar için tartışmalı bir mesele. Aslında en çok kırsal mahallesi olan Toroslar ilçesi ama anı zamanda kırsal mahallelerin önemli bir kısmı da ya eski belde belediyelerinden dönme mahalleler ya da çok yayla turizmi marifetiyle çok ciddi genişlemiş, büyümüş mahalleler.

“KIRSAL MAHALLE MUAMMASI ÇALIŞMALARIMIZI ENGELLEYİCİ DURUMA GELDİ”

Kırsal mahalle olması hali veya bunun arafta kalması bu konuda her ne kadar bazı tarihler ileriye doğru atılmış olsa da yeni yasal düzenlemelerin yapılacak olması nedeniyle kırsal mahalle düzenlemesi muamma haline geldi. Bu durum bizim çalışmalarımızı da engelleyici bir duruma geldi. Çünkü yurttaşlarımızın bir kısmı özellikle hukukla çok içli dışlı olan bazı yazlıkçılarımız, bizi mahkemeye vermeye başladılar, ‘Biz kırsal mahalleyiz, emlak vergisi ödemek istemiyoruz’ diyerek dava açanlar oldu. Bizim ayağımıza dolanan bir sürü bürokratik iş ve işlem olmaya başladı. Bu mevzunun bir netliğe kavuşması lazım.

“MECLİS OLARAK YENİDEN GERÇEKTEN KIRSAL OLAN MAHALLELERİMİZİ TESPİT ETMEMİZ LAZIM”

Öncelikle TBMM’nin bu konudaki yasal düzenlemeyi net bir şekilde sunması lazım. İkincisi de bizim meclis olarak yeniden gerçekten kırsal olan mahallelerimizi tespit etmemiz lazım.  

Yani meseleyi yine politize olmuş konu gibi değerlendirmek yerine gerçekten kırsal olan ve bu statüden faydalanması gereken yerler nereler ise oraları doğru bir şekilde tespit edip, ileriki dönemde yasanın çıkması ile birlikte konuyu yeniden gündeme almamız lazım gelir.

TOROSLAR AYAĞINA DOLANAN MAHKEMELERDEN KURTULMAK İSTİYOR

Dolayısıyla bu haliyle bu işi yürütmenin çok fazla bir anlamı yok. Çünkü bu durum; bürokratik bir takım sıkıntılar doğurmanın, mahkemelerle uğraşmanın dışında çok fazla bir sonuç doğurmuyor. Mahkemeleri de sıkıntıya sokan bir durum bu çünkü karar daha netleşmiş değil Ankara’da. En nihayetinde biz bu işi biraz daha berraklaştırıp, bürokratik engelleri de aşmak adına bu konuyu gündeme aldık. Şimdi bizim burada yapmaya çalıştığımız budur” dedi.

“TOROSLAR’IN HANGİ KÖYÜNÜ HANGİSİNDEN NASIL AYIRACAĞIZ?”

Başkan Yıldız’ın açıklama yaptıktan sonra konuyu direk oylamak istemesine MHP grubundan itiraz geldi. Konuyla ilgili görüş bildirmek amacıyla söz isteyen MHP’li Meclis Üyesi Celal Ata, “Toroslar’ın hassasiyeti kırsalının çok olmasıyla alakalı. Toroslar’ın hangi köyünü, hangisinden nasıl ayıracağız? Bugün Gözne’yi ele alalım. Gözne, Mersin’in en eski, en nadide yayla özelliği olan eski beldemiz. Gözne’yi nereden ele alacağız? Yazın yaylacının gittiği bir yer olarak mı değerlendireceğiz, yoksa gerçekten şu anda hayvancılık ile ziraat ile geçimini temin eden, orada yaşayan köylüler üzerinden mi değerlendireceğiz?

Yine imarı olan Arslanköy, yazın yaylacılığın çok aktif olduğu bir yaylamız ama kışın sadece orada yaşayan ekmeğini ve geçimini oradan sağlayan bir köyümüz.  Buraya hangi açıdan bakacağız?

Bugün yolun alt kısmında kaldığı için tarım ve hayvancılığın minimum biraz daha az icra edildiği Çopurlu haricinde; Resul, Kaşlı gibi hayvancılık açısından Mersin’e katkısını inkar etmek çok zor olan mahallelerimiz, ciddi besihanelerin olduğu yerler buralar. Buraları da ayırmak çok zor. Bu anlamda mevcut olan meclis kararının iptali mevzusunun daha detaylı şekilde şekillendirilmesi, içeriği meclis çatısı altında değerlendirilmeli” dedi.

“KÖYLÜ İLE YAYLACI AYNI KEFEDE TARTILMAMALI”

Yine MHP’li Meclis Üyesi İlhan Çokgön de, 41 köyün kırsal mahalle statüsüne alınması kararının iadesinin kendilerinin istediğini söyleyerek, “Değirmendere’de yaşayan yaylacı ile Ayvagediği’ni aynı kefeye koymayayım ile teklifin Toroslar Belediyesine iadesini sağladık. Bu konuda detaylı bir çalışma yapmalıyız. Orada ikamet etme şartı koyabiliriz.

Köylü Mehmet amca kendine 2 oda bir yer yapıyor ama Mersin’den giden kişi orada villa yapıyor. Bunların aynı kefede tartılmaması için teklifin iadesini istedik” dedi.

“KIRSAL STATÜSÜ İÇİN ORMAN BAKANLIĞINI KISTAS ALALIM”

Yine MHP’li Meclis üyesi Mehmet Özalp da, Orman Bakanlığı’nın kıstaslarını dikkate alınması ile meselenin içinden çıkılabileceğini söyleyerek, “ORKÖY desteklerinden yararlanan kırsal mahalleler var. Benim fikrim buradaki kıstas göz önüne alınır ve bu mahalleler kırsal olarak korunmaya devam ederse bu işin içinden yasal olarak çıkabiliriz” dedi.

CHP’DEN BAŞKAN YILDIZ’A MUHALEFET

Bazı CHP’li Meclis üyeleri ise partinin işçinin, çiftçinin, köylünün yer aldığını anımsatarak, yaylacı ile köylülerin aynı tutmak gerektiğini ancak yaylacılar yüzünden köylünün de cezalandırılmaması gerektiğini vurgulayarak, söz konusu köylerin kırsal mahalle olarak kalması gerektiğini dile getirdiler.

“KIRSAL MAHALLE DESTEKLERİNDEN SERMAYE FAYDALANMAMALI”

CHP’li Hıdır Berk ise Üseli köyünden örnek vererek, “Bu köye 21 kat imar veriliyor aradan bir süre geçiyor ve ‘burası için kırsal mahalle tanımı yapalım’ deniliyor. Bence de bu işin içerisine bazı farklı parametreler konulmalı. Kırsal mahalle diye tanımladığımız bölgede kişi düğün salonu veya büyük bir restoran yapıyor. Kırsal mahalle destekleri bunlar için olmamalı, orada gerçekten hayvancılık yapan, tarımla uğraşan kişiler için olmalı. Burayı suistimal etmemek lazım” diye konuştu.

“SUİSTİMALLER ÖNLENMELİ”

CHP’li Meclis üyesi Erdoğan Ay da, bahse konu düzenlemenin farklı açılardan bakıldığında mağduriyetler yarattığını, kamu hakkını suistimali gibi durumlar doğurduğunu söyleyerek, “Bu konunun kesinlikle görüşülüp bir çareye bağlanması gerekiyor. Bugün alınacak iptal kararı ama sonrasında çiftçilerimizin kayıt altına alınma durumu olursa, bununla ilgili bir istatistik yapılırsa, köylü olarak tanımladığımız vatandaşları net tespit edebilirsek bu suistimal ve mağduriyetlerin giderilebileceğini düşünüyorum. Yani buna dair ciddi bir çalışma yapılması lazım” dedi.

“KÖYLERİ YANLIŞ İMAR POLİTİKALARINDAN KORUYAMADIK”

Son olarak tekrar söz alan Başkan Yıldız ise “Kırsal mahalle meselesi, köylülük meselesi mühim mesele” diyerek, köyler ve köylüler korunamazsa, insanlığın gıda krizine doğru sürüklendiğini işaret etti. “Dolayısıyla buraları korumamız lazım” diyen Yıldız, “Fakat buraları korumanın birincil adımı fiziken koruma. Maalesef bu tartışmanın yapılmasına neden olan şeyin kendisi köylerimizin fiziken korunamaması. Bunun da nedeni yanlış imar politikalarından kaynaklı ki bunun da suçu bugünkü mesele değil, yıllardır sürdürülen bir mesele. Köylerimizi fiziken çok fazla koruyamadığımız için şimdi bir takım kriterler getirmeye çalışıyoruz. Dolayısıyla bizim gerçekten kırsal mahalle olan köylerimizi korumamız lazım.

“KÖYLER KIRSAL MAHALLE YAPILIRKEN ACELE EDİLMİŞ”

Yasal mevzuata ilişkin durumu netleştirip ki burada da bir kaç tartışmalı husus var, buna ilişkin de durumu netleştirdikten sonra yeniden bu bahsi meclis gündemi haline getirebiliriz. Örneğin Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) önerildi ki önemli bir kriter. Türkiye’nin Çiftçi Kayıt Belgesi olan belediyesi, Toroslar Belediyesidir. Önümüzdeki günlerde örnek bir çiftlik kurarak, üretim yapmaya, köylerimize örnek olmaya başlayacağız. Bu projemiz ile hem de üretime ilişkin bir psikolojik eşik oluşturmaya çalışacağız. Dolayısıyla ÇKS veya hayvancılık ile ilgili bakanlığın veya buradaki ilgili müdürlüğün verdiği belgeler ya da köyde yaşama dair bilgiler ile ayrıştırma yapabiliriz. Yani Gözne’de yaşayan yaylacılar ile Gözne’de yaşayan çiftçileri ya da hayvancıları birbirinden ayırabiliriz. Fakat bu karar alınırken çok fazla üzerine düşünülmemiş ya da biraz acele edilmiş, bu kriterler çok fazla gündeme getirilmemiş.

41 KÖYÜN KIRSAL STATÜSÜ OY BİRLİĞİYLE İPTAL EDİLDİ

Biz bu meclis kararının iptalini gerçekleştirelim ve arkadaşlarımız bir çalışma yapsınlar ve yeniden bu konuyu gündemimize alalım. Ama gerçekten köylüyü, çiftçiyi, hayvancılıkla uğraşan yurttaşımızı koruyan bir gündem haline getirelim ve bunu tüm Mersin’in de gündemi haline getirelim. Çünkü zaten anladığım kadarıyla Toroslar Meclisi dışında da Büyükşehir’e bu gündemler gelmedi. Hep bekletildi, aksatıldı, biraz da aslında bundan kaynaklı sorunlar oldu. Belki diğer ilçeler de bu gündemlerini tamamlayıp meclise göndermiş olsalardı belki düzeltmelerle yola devam edilebilirdi. Ama diğer ilçelerden gereken kararlar gelmeyince konu 2,5 yıl Büyükşehir’de bekledi. Bu da bir kısım bürokratik sorunlara da sebep oldu. Bunu da aşmak için ben konuyu gündeme getirdim. Bu haliyle oylayayım ve daha sonra mevzuatın netleşmesi ile birlikte bu konuyu tekrar gündem haline getirelim” dedi.

Görüşmelerin ardından Toroslar Belediye Meclisi’nin 2021 yılı Aralık ayında 41 mahallenin kırsal mahalle statüsüne alınması ile ilgili kararının iptali oy birliğiyle kabul edildi.