YUSUFCAN GÜDÜK

Enerji ve maden şirketlerinin doğa talanının önünü açan torba yasa teklifine ilişkin tepkiler sürüyor. “Ormanlarımızı, topraklarımızı, suyumuzu ve zeytinliklerimizi koruyacağız” diyerek sokağa inen Tarım Orkam Sen Mersin Şube üyeleri ile Mersin Emek ve Demokrasi Platformu bileşenleri, “İhanet yasasına hayır” tepkisi verdi.

“TOPLUMDAN KAÇIRILMIŞ BİR TALAN PLANI”

Özgür Çocuk Parkında bir araya gelen platform bileşenleri adına açıklama yapan Tarım Orkam Sen Mersin Şube Başkanı Yusuf Demirci, Meclis’ten aceleyle geçirilmek istenen yasanın, toplumdan kaçırılmış bir talan planı olduğunu savundu.

Demir, “16 Haziran’da kamuoyunda hiçbir gerçek tartışma yapılmadan, alelacele Meclis’e sunulan ‘Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’, yalnızca içeriğiyle değil, hazırlanış ve sunuluş biçimiyle de açıkça göstermektedir: Bu yasa, halktan değil; sermayeden yana yazılmıştır.

İktidar, Meclis’in işleyişini bile hiçe sayarak bu kapsamlı düzenlemeyi yalnızca 3 gün içinde, 19 Haziran’da komisyon gündemine almıştır. Üstelik komisyon toplantısı, 26 saat boyunca aralıksız sürdürülerek, tasarının kamuoyundan kaçırılması ve jet hızıyla yasalaştırılması için adeta bir dayatma maratonuna dönüştürülmüştür.

“BU MÜCADELE; TÜM HALKIN, TÜM EMEKÇİLERİN MÜCADELESİDİR”

Bu süreçte, bu yasa tasarısından doğrudan etkilenecek olan köylüler, üreticiler ve emekçiler, komisyon görüşmelerine alınmamış, Meclis’in kapısı halka kapatılmıştır.

Ama vazgeçmeyip tam 4 saat süren bir direnişin ardından, bir avuç köylü ve üretici, Meclis komisyonuna girmeyi ve seslerini duyurmayı başardı. Buradan bu koca yürekli insanları saygı ile selamlıyoruz.

Bu mücadele, yalnızca bir bölgenin değil, Türkiye'nin dört bir yanındaki tüm yaşam alanlarının, tüm halkın, tüm emekçilerin mücadelesidir.

Kaz Dağları’nda altın madenine, Akbelen’de termik santrale, İkizdere’de taş ocağına, Munzur’da barajlara, Aydın’da JES projelerine, Erzincan’da siyanürlü madenciliğe, Cudi’de sessizce yanmaya terk edilen ormanlar için siper olanları, Artvin Cerattepe’de doğa talanına karşı direnen tüm köylüleri, yurttaşları, meslek örgütlerini ve yaşam savunucularını yürekten selamlıyoruz. Onların direnişi, yalnızca bir bölgenin doğasını değil; hepimizin ortak geleceğini koruyor.

Bu mücadelelerin her biriyle dayanışma içinde olduğumuzu ilan ediyor, bu yasaya karşı duruşumuzu onların direncinden güç alarak büyütüyoruz” dedi.

YASA TEKLİFİ NE GETİRİYOR, NEYİ GÖTÜRÜYOR?

Yasa teklifinin içeriğine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Başkan Demirci, yüzeyde ‘yenilenebilir enerji yatırımlarının önünü açmak’ amacıyla hazırlandığı söylenen yasa teklifinin, gerçekte doğanın, tarımın ve kırsal yaşamın topyekûn tasfiyesini hedefleyen bir yağma planı olduğunu aktardı.

“Zeytincilik Kanunu’ndan Mera Kanunu’na, Çevre Kanunu’ndan Elektrik Piyasası Kanunu’na kadar pek çok düzenleme, şirketlerin lehine olacak şekilde yeniden yazılmıştır” diyen Demirci, “Zeytinlikler ‘taşınabilir’ sayılarak maden ve enerji projelerine açılmak istenmektedir. Mera alanlarının ‘kamu yararı’ bahanesiyle özel yatırımlara tahsisi kolaylaştırılmaktadır. ÇED süreçleri işlevsizleştirilmekte, kurumların sessizliği ‘olumlu görüş’ sayılmaktadır. Kaçak tesislere af getirilmekte, izinsiz yatırımlar yasallaştırılmaktadır. MAPEG’e (Maden ve Petrol işleri Genel Müdürlüğü) olağanüstü yetkiler tanınmakta, bürokratik denetim mekanizmaları by-pass edilmektedir.

“‘ÜST KURUL’ ELİYLE, CUMHURBAŞKANLIĞI NEZDİNDE TÜM SÜREÇLER MERKEZİLEŞTİRİLMEKTE”

Kurulacak yeni bir ‘Üst Kurul’ eliyle, Cumhurbaşkanlığı nezdinde tüm süreçler merkezileştirilmektedir. Maden sahalarında ki rehabilitasyon zorunluluğunun şirketler üzerindeki baskısı azaltılıyor.  Bu düzenleme yasalaşırsa mevcut alanlarda ki tahribat daha da artacak. Yeni ruhsatlar çok kolay verilecek. Ormanlar, Meralar, Tarım alanları, Yeraltı su kaynakları yani bütün doğa kamu yararı adı altında sermayeye devredilecek. Hukuksuz projeler izinlendirilecek, denetimsizlik kalıcı hale gelecek. 

Bütün bu düzenlemelerin yanı sıra bu yasa tasarısında ilk defa yapılan bir uygulama ile tüm doğal kaynaklarımız başka büyük bir tehdit altında.

Yasa tasarısındaki Geçici Madde; koordinat bilgisi olarak ifade edilen ancak gerçekte 36 bin hektarlık devasa bir habitatı, adrese teslim yaparcasına maden şirketlerine peşkeş çekiliyor. Burada ki Zeytinlik alanların taşınmasını, taşınamaması durumunda da aynı miktarda alanın başka yerlerde tesis edilerek mevcut zeytinliklerin yok edilmesine olanak tanınıyor.

Tasarının gerekçe metinlerinde bu bölgede taşınacak zeytin ağacını sadece 85 bin adet olduğu şeklinde ki gerçek dışı bir rakamla yaşanacak tahribat hafifletilmeye çalışılıyor. Oysa sadece Yeniköy ve Kemerköy Termik santrallerine kömür sağlamak için şirketlere teslim edilecek olan 24.000 hektar alanın yaklaşık 4 bin hektarı zeytinlik. Sadece bu alanda 800-900 bin zeytin ağacından bahsetmek mümkün.

“ZEYTİNLİK ALANLARIN TAŞINMASI MÜMKÜN DEĞİLDİR. HİÇBİR BİLİMSEL BAKIŞ AÇISI BUNU KABUL ETMEZ”

Buradan bir kez daha sesleniyoruz; Zeytinlik alanların taşınması mümkün değildir. Hiçbir bilimsel bakış açısı bunu kabul etmez. Yüz binlerce dikili zeytin ağacının oluşturduğu ekosistem, toprağın yapısı, mikrokliması, çevresindeki bitki örtüsü, böcekler, kuşlar ve yerel su döngüsüyle birlikte bütünsel bir varlıktır.

Ağaçları taşımak demek, o toprağın hafızasını, iklimini, biyolojik çeşitliliğini, yüzlerce yıllık üretim bilgisini de taşımak demektir. Tarımın sürdürülebilirliği, ağaçların değil, toprağın yaşamasıyla mümkündür. Ve bu mümkün değildir. Zeytinlikler taşınamaz; çünkü onlar bir ürün değil, bir yaşam alanıdır. Bu yasa, tarım alanlarının enerji ve maden şirketlerinin ihtiyacına göre ‘yeniden düzenlenmesini değil, tümüyle yok edilmesini hedeflemektedir.

GERÇEK BİR YENİLENEBİLİR ENERJİ POLİTİKASI NEYİ GEREKTİRİR?

Enerji politikaları, yalnızca megavat üretmekle değil; toplumun geleceğini, doğanın sürekliliğini ve halkın geçim kaynaklarını nasıl etkilediğiyle değerlendirilmelidir. Bu çerçevede bir ülke için hem madencilik hem de tarım stratejik ve vazgeçilemez sektörlerdir. Ancak bu iki alan, birbirini yok ederek değil; bilimsel, planlı ve toplumsal dengeyle bir arada var olabilir.

Tarım sektörü yalnızca gıda üretimi değil: Gıda güvenliğimizin teminatı, kırsal istihdamın kaynağı, kültürel hafızamızın taşıyıcısı ve ekosistemle uyumlu bir geçim biçimidir.

Madencilik ise doğası gereği sınırlı, denetimli ve kamu yararını önceleyen bir yapıda olmalıdır. Bugün önerilen yasa, madenciliği halkın ve doğanın önüne geçiren bir araç haline getirmektedir. Bu, yalnızca ekolojik değil; toplumsal bir yıkımdır.

Gerçek bir yenilenebilir enerji politikası: Fosil yakıtları terk etmeli, enerji üretimini merkezi değil; yerel ve kamusal hale getirmeli, kırsalı, tarımı ve doğayı yok etmeden enerji üretmeyi planlamalıdır. Enerji üretimi halk içinse, o halkın geçim kaynağı yok edilerek yapılamaz. Doğayı yok ederek ‘temiz enerji’ olmaz!  Zeytinliği sökerek sürdürülebilirlik kurulamaz!

TALEPLERİMİZ VE MÜCADELE ÇAĞRIMIZ

Bizler, bu yasa teklifinin yalnızca doğaya değil; emeğe, halkın yaşamına ve toplumsal barışa da bir tehdit olduğunun farkındayız. Bu nedenle: Yasa teklifi derhal geri çekilmelidir. Yaşam alanları enerji yatırımlarına kapatılmalı, anayasal güvence güçlendirilmelidir. ÇED süreçleri bağımsızlaştırılmalı, halkın katılımı sağlanmalıdır. Kaçak yatırımlara getirilen aflar iptal edilmelidir. Enerji politikaları kamusal, demokratik ve doğayla uyumlu şekilde yeniden yapılandırılmalıdır. Ve en önemlisi: Fosil yakıt bağımlılığı terk edilmeli, adil ve ekolojik bir enerji geçiş planı oluşturulmalıdır. Türkiye’nin Paris Anlaşması ve 2053 net sıfır emisyon hedefi gibi uluslararası taahhütlerine gerçek anlamda uyum sağlaması, yalnızca kağıt üzerindeki hedeflerle değil; şeffaf, bilim temelli ve katılımcı bir iklim yönetim yapısının hızla oluşturulmasıyla mümkündür. Enerji, maden, tarım, su ve ekosistem yönetimi gibi alanlarda alınan kararlar; merkezi talimatlarla değil, bağımsız bilimsel kurulların rehberliğinde, yerel halkın, meslek örgütlerinin ve çevre hareketlerinin katılımıyla şekillenmelidir. Emisyon azaltım planları, sadece yatırım teşvikleriyle değil; doğa koruma, adil geçiş ve toplumsal onarıma dayalı bütüncül politikalarla desteklenmelidir. Türkiye'nin geleceği için sürdürülebilirlik lafla değil, hesap verebilir bir iklim politikası altyapısıyla sağlanabilir.

Bu yalnızca bir enerji meselesi değil; bir demokrasi, bir eşitlik ve bir gelecek meselesidir.

Meclis üyelerine sesleniyoruz: Bu ülkenin doğasını, köylüsünü, işçisini yok edecek bir yasaya evet demek; bu suça ortak olmaktır. Vicdanla, halkla, doğayla hareket edin.

Tüm kamuoyuna sesleniyoruz: Bu yasa geçerse yalnızca zeytin değil; gelecek de kararacak.

Bu yüzden dur demek zorundayız. Susmayacağız! Razı olmayacağız! Geri çekileceksiniz!” şeklinde konuştu.